.
Wacław Prażuch
Akcja Katolicka Diecezji Tarnowskiej 2001 r.
Od dwóch tysięcy lat cel jest ten sam: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszystkim narodom”. Właściwie można powiedzieć, że w tym znaczeniu Akcja Katolicka istnieje od początku Chrześcijaństwa. Ludzie świeccy od czasów Chrystusa głosili dobrą nowinę innym.
Akcja Katolicka jest stowarzyszeniem powołanym przez papieża Piusa XI w roku 1928. Jej powołanie było odpowiedzią Kościoła na wyzwanie jakie niosła ze sobą sekularyzacja życia, będąca owocem zafascynowania możliwościami nauki i techniki, oraz skutkiem racjonalizmu, wrogo nastawionego do Kościoła. Znaleźli w niej miejsce ludzie, którym dobro Kościoła leżało na sercu a możliwość zorganizowanego działania dawała sposobność skutecznego przeciwstawienia się temu wszystkiemu, co mogło i stanowiło zagrożenie dla Kościoła. Od samego początku Akcja Katolicka rozwijała się w oparciu o struktury Kościoła i w ścisłej współpracy z hierarchią kościelną. Jej specyficzność i charyzmat polega na uczestnictwie laikatu w misji ewangelizacyjnej Kościoła oraz pracy nad odrodzeniem katolickiego sposobu życia w domu i na zewnątrz – w społeczeństwie.
W Polsce Akcja Katolicka powstała w roku 1930. W ciągu 10 lat swej działalności stała się silnym ruchem skupiającym zarówno elity inteligencji katolickiej jak i licznych przedstawicieli środowisk mieszczańskich i chłopskich. Tuż przed wybuchem II wojny światowej liczyła około 750 tys. członków, a samo stowarzyszenie zajęło znaczące miejsce w życiu społecznym ówczesnej Polski.
Po wojnie decyzją władz PRL działalność Akcji Katolickiej została zakazana.
Impulsem do ponownego powołania do życia Akcji Katolickiej w Polsce stała się wypowiedź Ojca Świętego Jana Pawła II skierowana do Biskupów Polskich w czasie wizyty „ad limina” w Rzymie, w styczniu 1993 r. Papież powiedział wtedy ” … Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś była tak żywa i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc aby na nowo odżyła.”
W roku 1995, z upoważnienia Konferencji Episkopatu Polski, Ks. Prymas, Kardynał Józef Glemp, powołał dekretem z dnia 2. maja Akcję Katolicką w Polsce. We wrześniu 1995 r. Ks. Biskup Ordynariusz, Józef Życiński, erygował Akcję Katolicką Diecezji Tarnowskiej.
Akcję Katolicką Diecezji Tarnowskiej tworzą:
Instytut Akcji Katolickiej Diecezji Tarnowskiej
Rada Instytutu – delegaci wybrani przez Rady Dekanalne.
Zarząd Instytutu
Rady Dekanalne Akcji Katolickiej
Parafialne Oddziały Akcji Katolickiej
Akcja Katolicka w Polsce:
Krajowy Instytut Akcji Katolickiej
Rada Instytutu – Prezesi Instytutów Diecezjalnych i delegaci wybrani przez Rady Instytutów Diecezjalnych.
Zarząd Instytutu
Instytuty Diecezjalne Akcji Katolickiej
Parafialne Oddziały Akcji Katolickiej
Struktury Akcji Katolickiej w Polsce tworzą Parafialne Oddziały Akcji Katolickiej i Diecezjalne Instytuty Akcji Katolickiej. Najwyższym organem stowarzyszenia jest Krajowy Instytut Akcji Katolickiej. Każda ze struktur posiada swój własny zarząd i asystenta kościelnego. Ponadto władzami instytutów: Krajowego i Diecezjalnych są Rady. Rada Instytutu Diecezjalnego składa się z Prezesów oddziałów parafialnych natomiast Radę Instytutu Krajowego tworzą delegaci instytutów diecezjalnych. Prezesów oddziałów parafialnych oraz Prezesa Instytutu Diecezjalnego mianuje Ks. Biskup Ordynariusz. Prezesa Instytutu Krajowego mianuje Konferencja Episkopatu Polski.
W diecezji Stowarzyszenie posiada osobowość prawną jako Instytut Akcji Katolickiej Diecezji Tarnowskiej oraz osobowość prawną ma każdy Parafialny Oddział Akcji Katolickiej
W diecezji tarnowskiej Akcja Katolicka liczy obecnie 3300 członków skupionych w 131 oddziałach parafialnych.
Akcja Katolicka jest urzędem kościelnym i poprzez ten fakt jej zasadniczym celem jest formacja duchowa, moralna a także kulturalna. Ważnym zadaniem dla jej członków jest świadome uczestnictwo we wszystkich sferach życia publicznego i realizacja społecznego wymiaru wiary. Zadaniem członków stowarzyszenia jest oddziaływanie na bliskie im środowisko, zwłaszcza związane z miejscem pracy, dokąd nie zawsze mogą dotrzeć kapłani. Jest to praca ewangelizacyjna i formacyjna. Celem jest dążenie do najpełniejszego poznania ewangelicznych prawd wiary, ich rozumienia i realizowania w codziennym życiu. Tym celem jest również stworzenie nowego sposobu myślenia – dojrzałego i świadomego katolicyzmu.
W roku 2001 Akcja Katolicka Diecezji Tarnowskiej przyjęła następujący program działania:
I. Problematyka przewodnia do opracowania i omówienia w ramach pracy formacyjnej wszystkich oddziałów:
Ukazanie piękna i bogactwa Kościoła na podstawie deklaracji „Dominus Jesus”
Pogłębienie i upowszechnienie nauki Prymasa Tysiąclecia, Ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w roku poświęconym Jego osobie.
II. Rozbudowa struktur Akcji Katolickiej w diecezji
III. Formacja duchowa i intelektualna
IV. Udział w pielgrzymkach i uroczystościach religijnych
V. Uczestnictwo w mediach
VI. Zadania dla wszystkich wg możliwości i potrzeb:
Organizacja wypoczynku zimowego i letniego dla dzieci ze środowisk zagrożonych patologią;
Prowadzenie świetlic środowiskowych;
Podjęcie współpracy z bibliotekami gminnymi w zakresie organizowania wystaw o tematyce religijnej;
Pomoc w przygotowaniu kolędy misyjnej;
Objęcie opieką przez POAK jednego cmentarza z okresu I wojny światowej, położonego na terenie parafii – w uzgodnieniu z Urzędem Gminy.
Organizacja turnusów rehabilitacyjnych dla dzieci niepełnosprawnych we współpracy z Powiatowymi Centrami Pomocy Rodzinie.
Wacław Prażuch
Prezes Instytutu Akcji Katolickiej
Diecezji Tarnowskiej
